پلیس راهور تهران با اجرای طرحی جدید برای نظارت بر تخلفات رانندگی، به دنبال بهبود مدیریت ترافیک و کاهش تصادفات شهری است. این طرح شامل افزایش تعداد دوربین‌های نظارتی در سطح شهر و بهره‌گیری از فناوری هوش مصنوعی برای تحلیل آنی داده‌های ثبت‌شده توسط این دوربین‌ها است. استفاده از این سیستم پیشرفته، به شناسایی سریع و دقیق تخلفات کمک می‌کند و امکان برخورد سریع‌تر با رانندگان متخلف را فراهم می‌آورد.
در این پروژه، هوش مصنوعی از طریق الگوریتم‌های یادگیری ماشین و بینایی کامپیوتری، تصاویر و ویدئوهای ضبط‌شده را به‌صورت بلادرنگ پردازش کرده و تخلفات را شناسایی می‌کند. این سیستم‌ها قادرند تخلفاتی نظیر:
✔ عبور از چراغ قرمز – خودروهایی که بدون توجه به چراغ راهنمایی وارد تقاطع می‌شوند.
✔ سرعت غیرمجاز – شناسایی خودروهایی که از حد مجاز سرعت عبور می‌کنند.
✔ تغییر مسیرهای غیرقانونی – تشخیص رانندگانی که از خط ممتد عبور کرده یا از لاین ویژه استفاده غیرمجاز دارند.
✔ عدم استفاده از کمربند ایمنی – شناسایی رانندگانی که کمربند ایمنی خود را نبسته‌اند.
✔ استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی – تشخیص رانندگانی که در حین حرکت از گوشی موبایل استفاده می‌کنند.
با افزایش تعداد دوربین‌های نظارتی در نقاط کلیدی شهر تهران، پلیس راهور قصد دارد تا مناطق بیشتری را تحت پوشش قرار دهد. دوربین‌های جدید از فناوری‌های پیشرفته‌تری مانند تشخیص چهره، خوانش پلاک خودرو و ثبت دقیق موقعیت مکانی خودروهای متخلف برخوردارند. این موضوع باعث شده که میزان خطا در تشخیص تخلفات کاهش یافته و داده‌های ثبت‌شده دقت بالاتری داشته باشند.
سیستم نظارت ترافیکی با استفاده از فناوری‌های پردازش تصویر و هوش مصنوعی، اطلاعات مربوط به هر تخلف را در پایگاه داده مرکزی پلیس راهور ذخیره می‌کند. پس از تحلیل داده‌ها و تأیید تخلف توسط کارشناسان، جریمه به‌صورت خودکار ثبت شده و از طریق سامانه پیامکی به راننده خاطی اطلاع داده می‌شود. این فرآیند نه‌تنها دقت و سرعت صدور جریمه‌ها را افزایش داده، بلکه مانع از تخلفات تکراری می‌شود.
پلیس راهور تهران برای توسعه این سیستم، همکاری نزدیکی با شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌های معتبر کشور، از جمله دانشگاه صنعتی شریف برقرار کرده است. این همکاری باعث شده تا آخرین دستاوردهای علمی در حوزه هوش مصنوعی، پردازش تصویر و یادگیری ماشین در این پروژه به کار گرفته شود. همچنین، تحقیقات و آزمایش‌های متعدد روی این سیستم‌ها، دقت عملکرد آن‌ها را افزایش داده است.
✔ کاهش تخلفات رانندگی – برخورد هوشمند و سریع با متخلفان، بازدارندگی بالایی ایجاد کرده است.
✔ بهبود جریان ترافیک – با کاهش تخلفات، گره‌های ترافیکی ناشی از تصادفات کمتر می‌شود.
✔ افزایش ایمنی معابر – کاهش رفتارهای پرخطر رانندگان، احتمال وقوع تصادفات را کاهش می‌دهد.
✔ کاهش نیروی انسانی موردنیاز برای نظارت – نظارت سیستمی، بار کاری مأموران راهنمایی و رانندگی را کاهش داده است.
اگرچه استفاده از هوش مصنوعی و دوربین‌های هوشمند در ثبت تخلفات رانندگی تحولی مثبت محسوب می‌شود، اما این سیستم هنوز با چالش‌هایی روبه‌رو است. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، احتمال بروز خطاهای نرم‌افزاری در ثبت تخلفات و ارسال جریمه‌های اشتباه است. برای رفع این مشکل، پلیس راهور در حال اجرای برنامه‌هایی برای بهینه‌سازی الگوریتم‌های تشخیص تخلف و افزایش دقت سیستم‌ها است.
در آینده، انتظار می‌رود که این فناوری‌ها به شهرهای دیگر کشور نیز گسترش پیدا کرده و با بهبود مستمر، نقش مؤثرتری در افزایش ایمنی و کاهش تخلفات رانندگی ایفا کنند. پلیس راهور تهران امیدوار است که اجرای این طرح، فرهنگ رانندگی ایمن را در جامعه نهادینه کرده و باعث ارتقای کیفیت زندگی در شهرهای پرترافیک شود.
با پیشرفت فناوری، امکان ارتقای این سیستم‌ها به سطح هوش مصنوعی پیش‌بینی‌کننده وجود دارد. در آینده، سیستم‌های هوشمند قادر خواهند بود با تحلیل رفتار رانندگان و شرایط جاده‌ای، احتمال وقوع تخلفات را قبل از وقوع پیش‌بینی کرده و به رانندگان هشدار دهند. همچنین، ادغام این فناوری با خودروهای خودران می‌تواند گامی مهم در جهت کاهش تصادفات رانندگی باشد.
